Academie Tien is een middelbare school met een brede kijk op ontwikkeling. Naast leren is er ruimte voor persoonlijke groei en verwondering. Voor het nieuwe schoolgebouw aan het Berlijnplein maakte kunstenaar Elisabet Stienstra daarom zeven kunstwerken van jonge mensen die thema’s als groei en ontwikkeling weerspiegelen.
Zeven kunstwerken
De meer dan manshoge beschilderde bronzen figuren bevinden zich op en rond het plein, dat naast schoolplein van Academie Tien ook buurtplein is. Het schoolgebouw, het hooggelegen plein en de trappen zijn het toneel van de figuren met hun attributen. Ze vormen een eigen wereld en vertellen er een eigen verhaal. De kunstwerken doen een beroep op je nieuwsgierigheid en je verbeelding. Voor sommige van de beelden stonden leerlingen van Academie Tien model.
De vertoning
De jonge man hoog op de dakrand houdt een jong boompje voor zich uit. Aan de takken hangen witte vellen, onder de wortels bungelt een ei. Is de boom hier het symbool van kracht en groei? Hier hoog tegen de lucht doet hij denken aan een boodschapper die iets verkondigt.
De zoeker
Met zijn gevulde rugzak, de kip en de jonge wijnrank vol druiven die uit zijn laars groeit, lijkt deze jongen zelfvoorzienend. Hij moet alleen nog de juiste grond vinden om zich te vestigen. Hij staat symbool voor de persoonlijke zoektocht die hoort bij de weg naar zelfstandigheid.
De verwikkeling
Dit meisje is letterlijk verstrikt geraakt in een kluwen zilveren buizen waarmee ze worstelt. Het beeld doet denken aan De Laocoöngroep, een beroemd klassiek beeld. Maar menigeen zal ook de droomsituatie van ergens in vast zitten herkennen.
Vluchten
Met een bijenkorf tegen zich aan geklemd en een gouden kapsel vlucht dit meisje naar de trap. Ze redt de bijen, met het risico zelf gestoken te worden. Maatschappelijke verantwoordelijkheid is een van de onderwijsdoelen van Academie Tien. Die toekomstvisie brengt Stienstra in verband met het voortbestaan van de natuur, waar bijen cruciaal voor zijn.
Vallen, zweven
Aan zijn haren te zien lijkt deze jongen in een vrije val, maar tegelijkertijd bijt een vis in zijn voet en leest hij in alle rust een boek. Net als in een droom gelden voor deze jongen de normale regels van tijd en ruimte niet.
De Verlichting
Kennis, ontwikkeling, plezier en opstandigheid gaan verrassend goed samen. Op school, maar ook in de tijd van de Verlichting (18e eeuw) waar de kleding van dit meisje naar verwijst. Onze samenleving is gebaseerd op de maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen van toen. Door spel en eigenzinnigheid tegenover het rationele te stellen (verbeeld in de geometrische vormen) wordt opnieuw één van de doelstellingen van Academie Tien weerspiegeld.
De Ontdekking
Zeven traptreden leiden naar een deur, waarvan het gissen is wat zich erachter schuilhoudt. De jongen en het meisje zijn uit nieuwsgierigheid voor de trap gestopt om het mysterie te ontrafelen.
Achterliggend concept: een geheugentheater
De centrale gedachte achter de kunstwerken is die van een ‘geheugentheater’, bedacht door de 15e eeuwse filosoof Giulio Camillo. In zijn theater kon je zeven routes naar ‘alle kennis van de wereld’ doorlopen, waarna je je tot een volwaardig mens had ontwikkeld. Hierin zag de kunstenaar parallellen met de idealen van Academie Tien en met het schoolgebouw zelf. De leerlingen komen op een centrale plek de school binnen, om vervolgens naar de verschillende niveaus en leerpleinen te gaan. Stienstra laat zien dat je je kennis en ervaringen juist in je dromen verwerkt. Vandaar de titel: Droomtheater. De jongeren bevinden zich in typische droomsituaties: ze vallen, vluchten en ontdekken. Juist door die herkenbaarheid wordt er een beroep gedaan op je eigen verbeeldingskracht.
Over de kunstenaar
Elisabet Stienstra studeerde aan de Academie Minerva in Groningen en was resident aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Haar beelden, meestal mensfiguren, weet ze op een klassieke manier te verbinden aan de huidige tijd en de plek waarvoor zij ze maakt. Stienstra: ‘De beelden voor Academie Tien vertellen elk apart en samen een verhaal over mens-zijn, over kennis en wijsheid, over voelen en begrijpen. De beelden zijn herkenbaar en vervreemdend tegelijk.’
Tekst: Véronique Hoedemakers
Foto’s: Gert Jan van Rooij
